Wat ons blijft verbazen is de scherpe splitsing die in onze Nederlandse gezondheidszorg is gemaakt tussen somatische zorg en psychische zorg, waardoor lang niet iedereen de best mogelijke behandeling krijgt voor zijn of haar klachten. Dat terwijl al vanuit de oudheid bekend is dat een gezonde geest huist in een gezond lichaam. Mens sana in corpore sano. Het is algemeen bekend dat lichamelijke en geestelijke aandoeningen bij dezelfde persoon elkaar beïnvloeden. Wat is nu oorzaak en wat is gevolg? Is er wel een scheiding tussen lichaam en geest? Dus waar richt je je dan op in de behandeling als je ofwel somatisch ofwel psychisch behandelt?
Alweer een tijdje geleden sprak ik een longarts, die me vertelde dat zij kort na elkaar twee patiënten had behandeld voor slaapapneu. Beide patiënten waren al lange tijd in behandeling in de ggz en gebruikten beiden al heel lang antipsychotica medicatie. Na de behandeling voor slaapapneu verdwenen ook hun psychische klachten en kon de antipsychotica medicatie worden afgebouwd. Waren zij misschien onterecht in de ggz beland en hadden zij medicatie genomen die misschien niet nodig was geweest? Hadden zij misschien veel eerder al goed geholpen kunnen zijn als hun slaapapneu eerder was ontdekt?
Het is bekend dat langdurige slaapproblemen tot psychische klachten kunnen leiden. Toch wordt lang niet altijd het verband gelegd in diagnose trajecten.
Een mooie ontwikkeling is de transdiagnostische benadering in de GGZ. Daarbij worden mensen met psychische problemen niet langer uitsluitend behandeld op basis van hun diagnose, maar wordt uitgegaan van een meer persoonlijke patiëntgerichte benadering. Transdiagnostische psychiatrie gaat ervan uit dat er onder de verschillende diagnoses een aantal onderliggende gemeenschappelijke psychopathologische processen liggen. Door juist op die onderliggende factoren te behandelen worden patiënten minder in “hokjes” geduwd en krijgen zij eerder de zorg die het best voor ze is. Blijft wel de vraag of deze benadering voldoende de somatische kant ook in ogenschouw neemt.
